UKŁADANIE KOSTKI BRUKOWEJ - PORADNIK

UKŁADANIE KOSTKI BRUKOWEJ

Zanim przystąpimy do układania kostki brukowej dobrze jest mieć wstępny projekt, który określi nam nie tylko wartości estetyczne ( kolor i kształt kostki czy sposób ułożenia ), ale przede wszystkim przewidywane obciążenia danej nawierzchni i sposób odwodnienia ( w tym spadki poprzeczne i wzdłużne ). Wtedy możemy przystąpić do prac. 

Korytowanie miejsca pod kostkę

Rozpoczynamy od korytowania, czyli usunięcia warstwy ziemi aż do gruntu naturalnego o grubości nie mniejszej niż 25 cm. Należy sprawdzić, czy podłoże jest stabilne i odpowiednio wyprofilowane, ze spadkami umożliwiającymi odprowadzenie wody. Nachylenie powierzchni zależy od zaprojektowanych warunków odwodnienia i zawiera się zwykle pomiędzy 2,5% - 4,0%, co oznacza pochylenie powierzchni od 2,5 - 4 cm na długości 1m.

Ustawienie ograniczeń wykopu

Ograniczenia stanowią obrzeża, palisady lub krawężniki w zależności od obciążeń, jakie przenoszone będą przez nawierzchnię, zaś kanały odwadniające to odpowiednio zabudowana kostka brukowa, cieki wodne lub inne elementy betonowe. Ograniczenia należy osadzić na ławie betonowej nie łącząc poszczególnych elementów zaprawą betonową ! W przypadku zastosowania betonu do wypełnienia szczelin mogą wystąpić uszkodzenia wyrobów w miejscach łączeń, wynikające z termicznej rozszerzalności liniowej elementów. Ponadto zabrudzone zaprawą elementy nie prezentują się estetycznie.

Ułożenie mrozoodpornej podbudowy

W zależności od rodzaju podłoża oraz przeznaczenia nawierzchni, grubość podbudowy powinna wynosić odpowiednio: min.20 cm dla obciążeń odpowiadających ruchowi pieszemu i kołowemu do 2,5 tony i min. 30 cm dla obciążeń całkowitych powyżej 2,5 tony. Na podbudowę najlepiej zastosować żwir lub tłuczeń o uziarnieniu 0 - 32 mm. Należy ją układać warstwami o grubości 10 - 15 cm, zagęszczając każdą z warstw ubijakiem lub wibratorem powierzchniowym. Ma ona duży wpływ na jakość ułożonej nawierzchni w trakcie jej eksploatacji. Grubość podbudowy uwarunkowana jest również właściwościami gruntu rodzimego, np. w przypadku gruntów spoistych takich jak glina, należałoby grubość podbudowy stosownie zwiększyć. Zaleca się zdjęcie całej warstwy wierzchniej gruntu, aż do gruntu rodzimego.

Wykonanie podsypki

Kolejną czynnością jest wykonanie podsypki z kruszywa lub odsianego piasku ( żwiru ) o uziarnieniu 0 - 5 mm. Warstwa ta po zagęszczeniu w każdym przypadku powinna wynosić od 3 - 5 cm. Należy ją wyrównać listwą niwelującą tak, aby ułożona na niej kostka przed zawibrowaniem była wyższa od planowanego poziomu o 1 cm. Pozwoli to na wyrównanie różnic wysokości kostki dopuszczalnych tolerancją, a wynikających z przyczyn technologicznych w czasie jej produkcji. Właściwego zagęszczenia podsypki dokonujemy dopiero po ułożeniu kostki poprzez jej ubicie wibratorem z przekładka gumowa. Nie zalecamy stosowania do budowy podsypki mieszanki cementowo - piaskowej, gdyż eliminuje ona zalety nawierzchni brukowej jakimi są: łatwość demontażu i ponownego ułożenia kostek ( w przypadku awarii urządzeń podziemnych ), elastyczne przenoszenie obciążeń oraz odprowadzanie wody z opadów atmosferycznych do gruntu. Ponadto podsypka cementowo - piaskowa wiąże na stałe kostki brukowe, co może powodować ich uszkodzenia w trakcie eksploatacji. Progi dystansowe na bocznych powierzchniach kostek nie stanowią gwarancji zachowania wymaganych odstępów fugowych. Układanie poszczególnych rzędów należy regularnie kontrolować sznurem lub łatą, a ewentualne odchylenia korygować. Nawierzchnie przeznaczone pod ruch kołowy ( drogi ) powinny być ułożone ukośnie do kierunku jazdy. Wtedy obciążenia rozkładają się równomiernie we wszystkich kierunkach. Nawierzchnia tak ułożona jest bardziej statyczna i trwała. Przy brzegach i zakończeniach należy kostkę przyciąć odpowiednią piłą, w celu uzyskania równej krawędzi i estetycznego wyglądu. Szczególną uwagę należy zwrócić na zachowanie odstępów między kostkami. Zaleca się stosowanie odstępów 2 - 3 mm. Zalecamy aby układanie kostek brukowych odbywało się jednocześnie przynajmniej z trzech palet, aby uniknąć ewentualnych różnic w odcieniach koloru na dużych powierzchniach. Materiał służący do wypełniania spoin musi być tak dobrany, aby możliwe było wzajemne przenoszenie obciążeń z kostki na kostkę. Zalecamy stosowanie piasku o uziarnieniu 0 - 2 mm. Powinien on być suchy i bez żadnych domieszek. Dopuszczalne jest wielokrotne wypełnianie fug z jednoczesnym polewaniem wodą, co wspomaga i przyspiesza proces spoinowania. Wibrowanie należy przeprowadzić na kostkach suchych i czystych za pomocą wibratora płytowego z przekładką gumową. Zabezpiecza ona wibrowaną nawierzchnię przed przytarciami i zarysowaniami. Po wykonaniu tych czynności nawierzchnia brukowa może być natychmiast eksploatowana.